Архивтин эртем-практиктиг конференциязы болуп эрткен

2018 чылдыё апрель 26-да, Тыва улустуё езу-чаёчылдарыныё, аас-чогаал болгаш ус-шеверлер т=в\нге Тыва Республиканыё к\р\не архиви «Чоннуё т==г\ медерелин кадагаалары-биле архивтиё, архив документилериниё ужур-дузазы болгаш ужур-утказы» деп Россияныё архив албаныныё 100 чылынга таварыштыр регионалдыг эртем-практиктиг конференциязын эртирген.

Конференцияныё организакчылары Тыва Республиканыё культура яамызы, Тываныё к\р\не архиви база Тываныё к\р\не университеди бооп турар.

Бо болуп эрткен конференцияныё кол сорулгазы болза архивтерниё ажылыныё дугайында чон аразынга калбаа-биле таныштырып тарадыыры база архивтерниё ажылында тургустунуп келген нарын айттырыгларны шиитпирлээри бооп турар. Кол утказы болза т==г\де херек эмгелелиниё бурунгунуё болгаш амгы \ениё негелдезинге д\\шт\р архив кадрларыныё эртем-билиин бедидери болгаш архив документилерин «сан формадынче» киирери, архив документилеринде чурттун, кожуун, суму, =г-б\ле, т=рел-аймак т==г\з\нн\ё айтырыгларын ==ренип, сайгарып к=рген.

Конференцияга барык 80 ажыг кижи киришкенннер, ооё аразында Россияныё 4 субъектилеринден: Краснодар болгаш Красноярск крайлар, Тыва болгаш Хакасия республикаларындан киржикчилер дир.

Конференцияны Тываныё К\р\не архивиниё даргазы Мунге Белекмаа Владимировна ажыткан. Конференцияныё киржикчилеринге база конференцияныё эки ажылдаары дээш чылыг-чымчак с=стер-биле Тываныё культура яамызыныё сайыды Тамдын Алдар Константинович байыр чедирген.

Ук конференцияга ч\гле к\р\не архивиниё специалистери, кожууннарныё архив ажылдакчылары эвес, а Тываныё к\р\не универсидединиё эртемден-башкылары Стороженко Алена Александровна, Харунов Рамиль Шатмуратович, т==г\ факультединиё студентилери, ТИГИ-ниё эртем ажылдакчылары Моллеров Николай Михайлович, Салчак Василий Савырович, Самдан Аяна Анай-ооловна, Тыва Республиканыё Алдан-Маадыр аттыг национал музейиниё даргазы Бичелдей Каадыр-оол Алексеевич, ол-ла музейниё Туранда Сафьянов аттыг музейиниё эргелекчизи Верещагина Татьяна Евгеньевна болгаш оон-даа =ске киржикчилер докладтарын конференцияныё дыёнакчыларынга танышттырган.

Оон аёгыда Хакасияныё культура яамызыныё архивтер-биле ажыл чорудар килдистиё с\мелекчизи Коростелева Татьяна Викторовна болгаш Хакасияныё Национал архивиниё даргазыныё оралакчызы Мироненко Ирина Михайловна конференцияга киржип чедип келгеннер. Ол ышкаш Минусинск хоорайдан Нагорных Валентина Викторовна, Краснодардан Самарчук Надежда Сергеевна докладтарын электроннуг почта-биле база чоргусканнар.

Бо конференцияны эрттиреринге, уштап-баштаарынга улуг \л\\н эртемденнер Маадыр Мая Салчаковна болгаш Харунова Марианна Монге-Байыровна киириштирген.

Конференцияныё ажылын т\ёнеп, резолюзун санал-оналдарын х\\леп алган:

Тыванын культура яамызынга: «Азия Т=в\нде хоорайныё т==г\з\» деп номнуё 3-к\ томун \нд\реринге, Scan Master деп профессионал сканер садып алырынга Тываныё к\р\не архивинге ашка \нд\р\п бээрин саналдап турар.

Тыва Республиканыё культура яамызы-биле Тываныё к\р\не архиви Тыва Республиканыё Чазаанче документилер белеткээш Тываныё к\р\не архивин Тыва Республиканыё Национал архиви деп эде адаарын саналдап турар.

Тыва Республиканыё к\р\не архивинге эрги моол дылда документилерни тыва болгаш орус дылдарже дарый очулдурарын болгаш ол документилерни к\р\не архивиниё официалдыг сайтызынга салгаш, чон ортузунга таныштырар.

Улуг кожууннарныё муниципалдыг архивтерниё штадын база калбартыр дугайында Тыва Республиканыё Чазаанга дилег санал киирер.

Архив агентствозун катап тургузарын азы культура яамызынга ч\гле архивтер-биле ажыл чорудар тускай килдисти ажыдарын база-ла Тываныё Чазааныё мурнунга саналдаар.

Тываныё к\р\не архивиниё штадынга моол, кыдат, маньчжур дыл билир эртемден ажылдакчыларны х\лээп алгаш архивтиё штадын улгаттырар деп саналды Тываныё Национал музейиниё даргазы Каадыр-оол Алексеевич Бичелдей база киирген.

Тыва Республиканыё Чазааныё тускай айтыышкыны азы доктаалы-биле, албан к\р\не черлериниё болгаш кожуун, суму чагырыкчыларынга документилерни кадагалап-хумагалаарын к\штелдирер ажылын чорудар дугайында Хакасияныё культура яамызыныё килдис с\мелекчизи Коростелева Татьяна Викторовна бодунуё хууда с\ме-саналын киирген.

Ол б\г\-ле кирген санал-оналдарны ч\\лд\г деп санааш, конференцияныё киржикчилери бир демниг бадылаан.

Т\ёнел с=с-биле Тываныё К\р\не архивиниё даргазы Мунге Белекмаа Владимировна конференцияныё ажылын дооскан деп санаан.

Ынчангаш Тываныё К\р\не архивиниё мурнундан эртем-практиктиг конференцияныё шупту киржикчилеринге улуг четтиргенивисти илереттивис.

М.Ш. Куулар, Тываныё К\р\не архивиниё кол специализи.

TOP