Рубрика «Республиканың төөгүзү кижилернин овур-хевирлеринде»

1925 чылда Александр Адольфович Пальмбах Чөөн чук улустарының Коммунистиг унверситединин дыл кафедразынга башкылап турда, Тывадан элээн каш оолдар Москвага өөренип чеде бергеннер. Черниң ыраандан келген, культура, билии куду ол студентилерге бодунуң байлак билиин харам чокка берип тура, А. А. Пальмбах улустуң төөгүзүн, амыдыралын, дыл-домаан, аас чогаалын сонуургай берген. Оон бээр-ле Александр Адольфовичиниң амыдыралы, угаан-бодалы эриг-баары тываларны эртем-культураның чырык оруунче үндүреринге бараан болган. Тыва — ооң чогаадыкчы, шинчилелчи ажыл-амыдырашлының байлак дөзү, хей-аът киирикчизи апарган.

Александр Адольфович тыва бижикти чогаадышкаш, тыва дылдың эртемниг ундезиннерин ажылдап кылырынга 30 ажыг чыл иштинде угаан-күжүн берген. Ол тыва дылды өөредилге челеринге башкылап, ооң өөредилге номнарын, словарьларын кылгылаан база хөй теоретиктиг ажылдарны бижигилээн.

Оларныц аразында «Литературлуг национал дылдың тургустунуп сайзыраанынга холбаштыр тыва бижикти шинчилээриниң дуржулгазы» деп монография, Ф.Г. Исхаков биле кады кылганы «Тыва дылдың грамматиказы», З.Б. Арагачи-биле кады чогааткан «Тыва орфографияның ундезиннери», «Орус-тыва словарь» — А. А. Пальмбахтың эң улуг ажылдары болур. А. А. Пальмбах тыва дылды совет дыл эртеминиң шугуму-биле шинчилээриниң эгезин салган.

Александр Адольфович каяа-даа баарга, тыва дыл эртеминиң, тыва литератураның төвү ынаар көже берген ышкаш апаар турганын чогаалчылар чугаалашкылаар.

TOP