Сара-Ыяш Бажында чайлагда аалга хурал болур, аңаа Тываның эки-турачыларының бирээзи, бистиң Хөл сумузу чурттуг Дарья угбай кээр дугайында чарны шала дыңнаан мен. Иргит Ламазан даайымның аалынга дораан келдим.
Дарья угбай өг даштында чыылган улус-биле чугаалажып, бичии уругларның бажын суйбагылап, оларны чаптаар мындыг. Куу шинельдиг, чыыра тудуп алыр бөрттүг, шериг хептиг, кара сапыктарлыг, дурт-сынын көөрумге ортумак.
Фронтучу угбайның гимнастерказында орден-медальдары чайынналыр, кылаштаарга кыңгыртыжып турар. Сонуургап турарывысты чүү дээр боор.
Ужуражылгадан бижип алганым:
— Фашистер хоорай, суурларны хуюктап турганы, эң ылаңгыя бичии уругларны иелеринден былаап алгаш, чыда-биле өттур шанчып турда, шуут-ла оък-боолуг дайзынның кырынче бичии холдары-биле шурап, дайзыннарны каргап, ыы-сыызын төп турган кээргенчиг иелер дугайын Дарья угбайның каракка көступ кээр кылдыр чугаалаары сагышта арткан.
Улуг улусту көөрумге, оларның чамдыктары диштерин кыйырадыр ызырнып, карактары шириин апаргылаан олурдулар.
Дайын! Ону кым деп кижи бодап тыпкан чувел?
Кандыг чуректиглер өске чуртче шургуп кирип келгеш, ооң улуг-биче чонун кырып-хыдып, үптеп чиндий бээр чувел аан? Фашистерни чылча шаап-ла турза! Дараазында Кызыл Шеригге белек бээри эгелээн. Эң-не көдүрлүүшкүннүг чоруктуң бирээзи ол турган чүве ийин.
Фронтуже чорудар белекти бөлгеш, ону суму төвүнче чедирер улусту-даа дугуржуп алдылар.
Хемчик хемивис улуг акызы — Улуг-Хемче киргени дег, Хемчик Бажының чонунуң ол хүн чыгган белээ фашизмни чылча шаварынга өмек-дуза болуп, күшке күш немээн болбайн аан.
Хоочун журналист Седен Хертектиң «Шын» солунга парлаан чүүлү.